Na Trí R

Bhí An Bhean Neamhspleách sa bhaile don deireadh seachtaine, an chéad uair é aici Ceann Scríbe a fheiceáil mar theaghlach, seachas mar theach, an dtuigeann tú. Is mór liom a comhluadar nuair a bhíonn sí linn, agus tugann sé deis dúinn, mar chlann, dinnéar nó dhó a ghlacadh le chéile, an cúigear againn ag cogaint agus ag caint ar chúrsaí an tsaoil.

Rinneamar iarracht, mar thuismitheoirí, na páistí a thógáil lenár bprionsabal féin mar chúlra taca. Ba é bunús an teagaisc sin uainn, tá súil agam, ná meas ar an gcine daonna agus ar an dúlra, ach a bheith airdeallach ar fhíricí agus ar fhírinní an tsaoil freisin; iarracht a dhéanamh, i gcónaí, a bheith ionraic; gan aon bhriathar ná aon bheart a dhéanamh, d’aon turas, a ghoilfeadh ar dhuine ná ar ainmhí.

Chuir mé isteach na focail sin ‘d’aon turas’ mar is iomaí briathar agus beart a rinneadh sa saol, go soineanta, agus gan súil leis an té a rinne é, ná a dúirt é, go raibh dochar á dhéanamh leis an mbeart nó leis an mbriathar sin. Is minic maithiúnas tuillte ag an duine, mar gurb iad féin is mó a fhulaingíonn ina dhiaidh sin. Ach, sin scéal eile, agus tiocfaidh mé ar ais chuige, lá éigin eile.

An méid sin ráite, ní bhíonn a fhios ag tuismitheoirí cén méid dá dteagasc ná dá gcomhairle a thabharfaidh a bpáistí leo isteach sa saol. D’fhéadfadh sé go dtabharfadh siad droim láimhe go hiomlán don teagasc sin, nó, i gcásanna eile, go bhfuil an teagasc brúite agus buailte chomh trom sin orthu nach bhfuil an dara rogha acu ach cloí leis, ar fhaitíos na bhfaitíos. Cibé scéal é, rinneamar, mé féin agus an Garraíodóir, ár ndícheall lenár dtriúr féin, agus bhí an toradh romhainn ag an mbord ag am dinnéir inné.

Ceann de na scéalta a bhí faoi chaibidil againn ná scéal ‘Honest Tom’, an fear a thug an ticéad lotto, ar fiú €350,000 é, ar ais don fhear a d’fhág an ticéad ina dhiaidh sa siopa. Ní raibh an scéal seo cloiste ag An Bhean Neamhspleách, a dúirt “And why wouldn’t he?!”, ionadh uirthi go ndéanfadh aon duine a mhalairt. D’aontaigh an bheirt eile léi. Choinnigh mé orm ag ithe, agus mo smaointe ag argóint lena chéile. An é nach dtuigeann mo pháistí go bhfuil daoine amuigh sa saol atá mímhacánta? Ar cheap siad gur ait an rud scéal mór a dhéanamh do scéal an ionracais? Sa lá atá inniu ann?

Ansin, tháinig scéal na bpáistí bochta sin chun boird, scéalta uafásacha na bpáistí sin a bhí faoi chúram na n-eaglaisí agus an stáit. Labhair siad, freisin, ar feadh scaithimh, ar chogaí agus ar choimhlintí. Agus mé ag éisteacht le tuairimí mo pháistí, agus na hábhair sin faoi chaibidil acu, mhaolaigh m’amhras. Ba léir gur éist siad, agus gur fhoghlaim siad Na Trí R chomh maith, agus go bhfuil siad iomlán aireach agus airdeallach ar Rialtais, Reiligiúin agus Rannpháirtithe.
.